در عصر حاضر، کمال گرایی در ازدواج به یکی از موارد مهم در علم روانشناسی زوجین تبدیل شده است. کمال گرایی در ازدواج، می‌تواند رابطه صمیمی بین زوجین را از بین ببرد و باعث ایجاد مشاجره و بحث های بی سر انجام دررابطه بین آنها گردد. در واقع این موضوع ممکن است باعث شود شما همیشه احساس ناکامی درمورد شریک زندگیتان داشته باشید و هرگز این حس شمارا رها نخواهد کرد.

همه افراد در هنگام ازدواج و تشکیل خانواده، به دنبال ویژگی های مثبتی مانند اعتماد، حامی بودن، وفاداری و… هستند و این بسیار عادی و نرمال می‌باشد. زمانی این موارد از حد استاندارد خود خارج می‌شوند که توقع فراتری از پارتنر و شریک احساسی خود داشته باشید. در واقع زمانی که این توقعات و انتظارات شما از طرف مقابلتان بیش از حد شود و از سطح معمول خود بالاتر برود؛ به کمال گرایی در ازدواج تبدیل می‌شود.

کمال گرایی در ازدواج تا حد بسیار زیادی به هر دو طرف رابطه آسیب می‌رساند. طرف اول در اغلب اوقات احساس ناکامی و نرسیدن به انتظارات مورد نظرش را به همراه دارد و برای طرف دیگر باعث ایجاد احساس نا امیدی و ناکافی بودن برای شریک احساسی شان خواهد شد. چرا که کمال گرایی در ازدواج یکی از موارد مهم روان شناختی است که اگر مورد تست و درمان قرار نگیرد؛ ممکن است باعث طلاق و از بین رفتن رابطه بین زوج ها شود.

کمال گرایی در ازدواج 

کمال گرایی در علم روانشناسی به تیپ شخصیتی گفته می‌شود که در آن فرد تلاش می‌کند که یک نسخه بدون عیب و نقص از خودش را داشته باشد و استاندارد های بسیار بالا و ناممکن را برای خودش در نظر می‌گیرد. در واقع افراد کمال گرا در اکثر اوقات به دنبال این هستند که مسائل زندگی و کارهایشان به شکل دقیق و بدون هیچ کم و کاستی پیش برود و یا حتی خودشان فردی کامل و بدون نقص و ایراد باشند. کامل بودن در واقع موضوعی ناممکن است و همین مورد باعث احساس نا امیدی و ناکافی بودن در فرد کمال گرا می‌شود.

کمال گرایی در ازدواج به معنای توقع داشتن شرایط کامل و بدون نقص از زندگی مشترک و شریک احساسی است. در واقع افرادی که دچار کمال گرایی در ازدواج می‌شوند؛ به دنبال فردی هستند که بتواند تمام انتظارات ماورایی و ناشدنی آن هارا براورد کند و در همین حین نا امید خواهند شد. در زندگی مشترک، فرد کمال گرا همیشه به دنبال تطبیق دادن شریک زندگی شان با تصورات و انتظارات خود هستند و ممکن است که اعتماد به نفس را از شریک زندگی شان دریغ کنند.

در واقع کمال گرایی در ازدواج، خودش را به این شکل نشان می‌دهد که افراد به دنبال شریک زندگی بی نقص و ایراد هستند و یا در زندگی مشترک در حال تطابق دادن پارتنر خود با معیارها و استانداردهای سطح بالا هستند. این افراد یا نمی‌توانند که به راحتی شریک مناسبی برای خودشان انتخاب کنند و یا با وسواس فکری که دارند، باعث ایجاد سردی و از بین رفتن صمیمت در ارتباطشان خواهند شد.

اگر بخواهیم مثالی در این رابطه ارائه کنیم به این شکل خواهد بود:

شما در ذهنتان از شریک زندگیتان یک فرد که دارای 100 درصد ویژگی های مثبت مانند وفادار بودن، حامی بودن، زیبا بودن، صادق بودن و … را تصور می‌کنید و به دنبال فردی هستید که دقیقا مانند این الگوی ذهنی شما باشد. زمانی که با فردی رو به رو می‌شوید که ویژگی زیبا بودن در او ممکن است 80 درصد باشد؛ شما دچار وسواس ذهنی می‌شوید و فکر می‌کنید که فرد مقابل شما دقیقا باید شبیه به الگوی ذهنی شما باشد بدون هیچ کم و کاستی. این در واقع امری ناشدنی است و همین مورد باعث دلسردی و نا امیدی شما خواهد شد.

انواع کمال گرایی در ازدواج

به طور کلی انواع کمال گرایی در ازدواج در علم روانشناسی از دو جنبه بررسی می شود که عبارت اند از :

کمال گرایی پیش از ازدواج

افرادی که دچار کمال گرایی در موضوع ازدواج هستند، معمولا برای انتخاب همسر و شریک زندگی شان به دنبال افرادی می‌گردند که تمام معیارهای ذهنی خودشان را دارا باشند. در واقع این دسته از افراد، یک الگوی ذهنی رویایی از همسر آیندشان ترسیم کرده اند و در مواجه با گزینه هایی که دارند؛ اگر شبیه به الگوی ذهنی آن ها نباشند، رد خواهند شد.که بهتر است پیش از ازدواج با کمک مشاوره قبل از ازدواج به درمان کمالگرایی در رابطه خود بپردازید. این افراد به سختی توانایی انتخاب را دارند و در بسیاری از موارد برای انتخاب گزینه بهتر و بهتر وقتشان رفته و نمی‌توانند تشکیل خانواده دهند.

کمال گرایی در ازدواج

این دسته از افراد از شریک زندگی شان همیشه احساس نارضایتی و پشیمانی می‌کنند. فکر می‌کنند انتخاب درستی نداشته اند و القای توقعات بسیار زیاد و ماورایی باعث ناراحتی و سرزنش شریک عاطفی شان می‌شوند. این گونه افراد قوانین و درخواست های بسیار سختی از همسرشان دارند و طی طولانی مدت باعث از بین رفتن اعتماد به نفس و عزت نفس همسرشان خواهند شد.

علاوه بر این از شرایط زندگی مشترک خود احساس رضایت نمی‌کنند و به دنبال واقعی نمودن شرایط ذهنی مطلوب و غیر واقع بینانه خود در زندگی واقعی هستند که در همین راه سرافکنده خواهند شد.

علت ایجاد کمال گرایی در ازدواج

علت کمال گرایی در ازدواج، از موقعیت ها و موارد مختلفی می باشد.  معمولا افرادی که با مشکل کمال گرایی در ازدواج و زندگی مشترک مواجه هستند، در زندگی شخصی هم فردی کمال گرا خواهند بود. این مشکل علل متفاوتی دارد که از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

تربیت نادرست توسط والدین: به طور کلی، والدین در تربیت این افراد نقش بسیار زیادی دارند. کودکان از طفولیت تحت تاثیر سخنان والدین خود قرار می‌گیرند و در صورت عدم تایید های اولیه و یا عدم رضایت پدر و مادرشان، نشانه های اولیه کمال گرایی در آن ها ایجاد می‌شود و در زندگی مشترک این روند را ادامه خواهند داد.

اختلالات روانی: این گونه افراد به شدت دچار وسواس فکری هستند و همین مورد باعث می‌شود بیش از حد به همه چیز توجه کنند و روز ها و شب ها به موارد پیش پا افتاده فکر کنند. یکی از علت های کمال گرایی در ازدواج همین اختلالات روانی است که حتما باید به پزشک مراجعه کنند.

عدم داشتن اعتماد به نفس: افراد کمال گرا به دلیل کمبود اعتماد به نفس در آن ها، فکر می‌کنند کافی نیستند و به کمال گرایی روی می‌آورند. این مورد به زندگی عاطفی شان هم خواهد رسید و اعتماد به نفس کافی در مورد همسر و زندگی مشترکشان هم نخواهند داشت.

تحت تاثیر قرار گرفتن فرهنگ های اشتباه: این افراد ممکن است از کودکی تحت تاثیر فرهنگ هایی قرار بگیرند که باید بهترین شکل ممکن باشند و همین مورد باعث بروز نشانه های اولیه کمال گرایی در آن ها می‌شود. در آینده نه چندان دور این فرهنگ ها بر آن ها غلبه کرده و به دنبال همسر و زندگی بدون نقص و ایراد می‌گردند.

تروما های کودکی: ممکن است این افراد در کودکی در معرض آسیب های متفاوتی قرار گرفته باشند و همین مورد باعث ایجاد کمال گرایی در زندگی مشترک و در مقابل همسرشان شود.

نشانه ها و علائم کمال گرایی در ازدواج

در این قسمت با علائم و نشانه های کمالگرایی در ازدواج آشنا میشویم با ما همراه باشید .

به دنبال یک فرد کامل و بدون عیب و نقص می‌گردید.

افرادی که با موضوع کمال گرایی در ازدواج مواجه هستند، اغلب به دنبال یک شریک زندگی بسیار کامل و بدون عیب و نقص می‌گردند به صورتی که یک ایراد جزئی هم ممکن است آن هارا از انتخاب شخص باز دارد.

با یک بحث و مشاجره کوچک، حس می‌کنید رابطه تان رو به پایان است.

افراد کمال گرا در ازدواج، زمانی که یک موضوع و بحث جزئی پیش می‌آید؛ حس می‌کنند رابطه شان به اتمام رسیده است. چرا که در ذهنشان از رابطه مد نظرشان یک شکل ایده آل و بدون بحث و مشاجره تصور می‌کنند و یا حس می‌کنند که کنترل رابطه از دستشان خارج شده و رابطه به شکل مطلوب قبلی خود باز نخواهد گشت.

برروی رفتار و صحبت های همسرتان بسیار دقیق هستید.

این دسته از افراد، معمولا به شکل وسواسی و بسیار دقیق به رفتارها و صحبت های همسرشان دقت می‌کنند و حتی ممکن است ساعت ها در ذهن خود آن هارا تحلیل کنند و به دنیال دلیل و یا جواب برای سوال های ذهنی خودشان بگردند. این افراد ممکن است از یک حرف عادی برای خودشان یک بحث و یا حرف ناخوشایند بسازند و تا مدت ها به آن فکر کنند.

مقایسه همسر با دیگران 

این گونه افراد، حتی اگر رابطه عاطفی بسیار خوبی هم داشته باشند و مشکلی در رابطه شان به وجود نیاید، بازهم ممکن است شرایط زندگی خودشان را با دیگران مقایسه کنند و فکر کنند که زوج های دیگر چیزی را در زندگی دارند که آن ها در برخورد از آن ناکام هستند.

از شرایط زندگی و همسرتان احساس رضایت درونی ندارید.

این افراد همیشه در این تصور هستند که شرایط زندگی و یا همسرشان مطابق با معیارهای شخصی شان نیست و قطعا چیزی کم دارد. در همین تصور همیشه به دنبال ایراد های رابطه شان هستند و هرگز از همسر و زندگی مشترکشان احساس رضایت کافی نخواهند داشت.

برای انتخاب همسر بیشتر به تایید دیگران توجه می‌کنید تا نظرات خودتان.

افراد کمال گرا، به طور معمول به دنبال تایید دیگران هستند. در واقع این افراد به نظرات دیگران بیشتر از نظرات خودشان اهمیت می‌دهند و حتی اگر فرد مطابق به سلیقه شخصی شان نباشد، فکر می‌کنند چون مورد تایید دیگران قرار گرفته اند فردی کامل و بدون عیب و نقص هستند.

سعی می‌کنید همیشه همسرتان را کنترل کنید.

افراد کمال گرا در ازدواج، در اکثر اوقات قوانین بسیار سختگیرانه و پیچیده برای همسرشان تدوین می‌کنند و تلاش می‌کنند که پیگیری های لازم را انجام دهند تا همسرشان طبق این قوانین و استاندارد ها جلو بروند. همین مورد باعث ایجاد کلافگی و عدم اعتماد به نفس در همسرشان خواهد شد.

به طور کلی، موضوع ازدواج یک موضوع بسیار با اهمیت در زندگی هر شخص است که باید در انتخاب همسر و بهبود زندگی زناشویی تلاش های لازم را به کار گیرد. اما دیدگاه وسواسی به زندگی عاطفی و انتخاب همسر ممکن است کار را برایتان دشوار کند و نگرانی هایتان برای ازدواج را چندین برابر کند. در موضوع ازدواج به معیارهایتان توجه کنید ولی به خاطر داشته باشید هیچکس صددرصد کامل نخواهد بود!

مشکلات کمال گرایی در ازدواج

به طور کلی، ازدواج با فرد کمال گرا در ازدواج ممکن است معایب و آسیب های بسیار زیادی به همرا داشته باشد. این افراد به دلیل معیارهای آرمانی و رویایی که در ذهنشان دارند؛ علاوه بر اینکه خودشان را تحت فشار قرار می‌دهند، به شریک عاطفی شان آسیب های متعددی وارد خواهند کرد.

در ادامه به 8 مورد از مهم ترین معایب کمال گرایی در ازدواج اشاره خواهیم کرد:

القای حس ناکافی بودن به طرف مقابل :

افرادی که در ازدواج دچار کمال گرایی می‌شوند، معمولا انتظارات و توقعات خارج از سطح استاندارد از همسر و شرایط زندگی شان دارند. به همین دلیل همواره بر این باور هستند که همسرشان کافی نیست و عزت نفس و اعتماد به نفس را از شخص مقابل محروم می‌کنند.

انتقاد ها و مشاجره های فراوان در رابطه

این دسته افراد به دلیل عدم پذیرش ایراد و نواقص طرف مقابل؛ انتقاد های بسیاری را بازگو می‌کنند و همین مورد باعث ایجاد بحث و مشاجره های بسیار زیادی در طول مدت رابطه خواهد شد. معمولا این بحث و مشاجره ها پایان ندارد و همواره در ذهنشان مشکلات دیگر نمایان می‌شود و این چرخه ادامه دار خواهد بود.

دشوار کردن مسیر رابطه

افراد با کمال گرایی در ازدواج، مسیر ادامه رابطه را دشوار خواهند کرد. این دسته در صورت عدم تطابق فرد با معیارهایشان، از رابطه سرد می‌شوند و از گفت و گو های معمولی رابطه دوری خواهند کرد. همین مورد باعث می‌شود که خودشان از رابطه شان دل زده شوند و یا حتی ارتباط پایان یابد.

فشار روحی بسیار بالا

در این موارد، افراد با القای معیارهای شخصی به طرف مقابل؛ باعث ایجاد احساس نا امیدی و تضعیف روحیه در آن ها می‌شوند. این فشارها در نهایت باعث می‌شود که افراد مقابل حال روحی مناسبی نداشته باشند و از رابطه شان لذت نبرند.

ایجاد اضطراب و استرس در طرف مقابل

در این گونه روابط، افراد تلاش می‌کنند تا معیارهای غیر واقعی افراد کمال گرا را تا حد ممکن رفع کنند و هرروز با نا امیدی مواجه می‌شوند. در پی این تلاش ها، افراد فشار استرس و اضطراب زیادی را تحمل می‌کنند تا همه چیز را به بهترین شکل ممکن جلو ببرند.

عدم پذیرش اشتباهات طرف مقابل

این دسته افراد، به دلیل اینکه همواره بر این باوراند که رابطه شان باید به بهترین شکل ممکن و بدون ایراد و خطا پیش ببرد، در صورت بروز اشتباه و یا خطا از همسرشان؛ ممکن است تا مدت ها به این اشتباهات فکر کنند و یا حتی چندین بار این موضوع را بازگو کنند. این مشکل در واقع به این علت است که این افراد توانایی پذیرش اشتباهات همسرشان را ندارند و می‌خواهند که طرف مقابل کاملا بدون خطا باشد.

عدم رضایت جنسی

افراد کمال گرا در ازدواج، تا حد بسیار زیادی ممکن است در روابط جنسی شان هم کمال گرا باشند و باعث عدم رضایت جنسی خود و طرف مقابلشان شوند. همچنین به دلیل ایجاد مشکلات متعدد در روابط، تا حد بسیار زیادی رابطه جنسی را تخریب می‌کند و رضایت کامل را از بین خواهد برد. که در این مرحله بهتر است به سکس تراپی مراجعه کنند.

عدم مشورت و گفت و گو

افراد کمال گرا در ازدواج، همواره بر این باور اند که تمام کارهایی که انجام می‌دهند به بهترین شکل ممکن است و نیازی به مشورت و صحبت کردن با همسرشان ندارند. معمولا این مورد در زندگی مشترک؛ که همه چیز باید دو جانبه و دو طرفه باشد زیاد خوشایند نیست و باعث ایجاد اختلاف و رفع صمیمیت در رابطه خواهد شد.

مزایای کمال گرایی در ازدواج

کمال گرایی در ازدواج، می‌تواند با رعایت برخی موارد و با مراجعه به پزشک در سطح مطلوب و استانداردی قرار گیرد. اگر سطح این کمال گرایی در حد معمول باشد؛ می‌تواند مزایایی را هم به همراه داشته باشد:

• این افراد به بهترین شکل برای داشتن روابط بهتر تلاش می‌کنند و هرگز در این راه خسته نخواهند شد.
• از مشاهده بهبود روند رابطه بسیار لذت می‌برند و باعث ایجاد صمیمیت بیشتر در رابطه خواهند شد.
• همسرشان را برای پیشرف تشویق می‌کنند و سبب بهبود رابطه و مشکلات همسرشان خواهند شد.
• این افراد معمولا زندگی منظم و دقیقی دارند و در زندگی مشترک کمتر دچار بحران های احتمالی خواهند شد.
• باعث ایجاد انگیزه در طرف مقابل می‌شوند و سریع تر به اهداف مدنظرشان خواهند رسید.

نحوه برخورد با افراد کمال گرا در ازدواج

اگر متوجه علائم کمال گرایی در خود و یا همسرتان شدید، بهتر است در مرحله اول با پزشک و یا روانشناس معتمد خود در میان بگذارید. همچنین در صورت بروز علائم در همسرتان باید بر روی رفتار و گفت و گو های خود دقت بسیار زیادی داشته باشید تا بتوانید روند رابطه تان را بهبود ببخشید و از پیشرفت این موضوع جلوگیری کنید.

در ادامه راهکارهایی که خواهیم گفت که به کمک بیشتری در این مسیر به شما ارائه دهیم:

• سعی کنید مدت بیشتری را برای گفت و گو با این افراد اختصاص دهید. این افراد به دلیل وسواس های فکری به صحبت های صمیمانه بیشتری نیاز دارند تا بتوانند ذهنشان را آرام کنند.
• در صورت بروز انتقاد ها و مشاجره ها، تلاش کنید به او نزدیک تر شوید و با ایجاد دلگرمی و امیدواری در وی؛ استرس و اضطراب او را کاهش دهید.
• تلاش کنید در این راه اعتماد به نفس خودرا حفظ کنید و او را متقاعد کنید که شما هم حد و مرزهای مشخصی دارید.
• سطح تحمل و صبر خودرا بالا ببرید و با بردباری و شکیبایی فضای متشنج را آرام کنید.
• در صورت عدم قبولی شما، موضوع را بپرسید و در صورت منطقی بودن به آن ها دلگرمی بدهید که تلاش می‌کنید موضوع را حل کنید.
• به شکل منطقی و با نهایت خونسردی تلاش کنید او را برای درمان به پزشک روانشناس سوق دهید.

درمان کمال گرایی در ازدواج

به شکل کلی برای درمان کمال گرایی در ازدواج، موثرترین و مورد اعتماد ترین راه مراجعه به پزشک روانشناس می‌باشد. اگر علائم کمال گرایی را در مورد زندگی مشترک و یا همسرتان مشاهده کردید، حتما با زوج درمانگر در میان بگذارید. در ادامه به برخی از راهکارهای متداول برای درمان و بهبود کمال گرایی در ازدواج اشاره خواهیم کرد که بی تاثیر نخواهند بود:

افکارتان را کامل تجزیه و تحلیل کنید: هرگونه افکاری که ذهن شمارا در ارتباط با همسر یا زندگی مشترکتان درگیر می‌کند، به جای دور کردن این افکار؛ به شکل کامل آن را تجزیه تحلیل کنید و یا حتی روی برگه یادداشت فرمایید. با این روش می‌توانید افکار پوچ و بیهوده را برای خود حل و فصل کنید.

از مقایسه همسرتان دوری کنید: در این مسیر همواره از مقایسه زندگی خودتان با ظاهر زندگی دیگران دوری کنید. برای این موارد می‌توانید با افراد صمیمی زندگیتان صحبت کنید و متوجه شوید که زندگی هیچکس بدون ایراد نیست.

با خود و زندگی تان مهربان تر باشید: معیارهای سختی که برای خود و زندگی‌تان پیش گرفتید را کمرنگ تر کنید و تلاش کنید با محبت بیشتر با خود و شریک احساسی تان برخورد کنید.

به کارهای مثبت و تلاش های همسرتان بیشتر توجه کنید:در این میان تلاش های همسرتان را نادیده نگیرید و در صورت انجام کوچک ترین کار حتما به آن فکر کنید و در صورت لزوم آن را برای خودتان یادداشت کنید تا در ذهنتان پر رنگ تر شود.

از معیار های سخت گیرانه خود دست بکشید.: تمام معیارهایی که راجب زندگی و همسرتان در ذهن دارید را به طور کامل در ذهنتان مرور کنید. معیارهایی که غیر واقعی و فراتر از استاندارد هستند را به مرور زمان برای خودتان کمرنگ تر کنید. برای شناسایی این معیار ها می‌تواند از مشورت با دیگران هم کمک بگیرید.

آیا ازدواج با افراد کمال گرا ممکن است؟

جواب این سوال تا حد بسیار زیادی به هر دو طرف بستگی دارد. اگر طرفین بتوانند در این موارد با یکدیگر سازگاری مناسبی داشته باشند؛ تا حد بسیار زیادی مسیر را طی کرده اند و زندگی خوشایندی نیز خواهند داشت.

در این موارد، فرد کمال گرا باید کنترل بیشتری بر خود داشته و طرف مقابل این موضوع را به شکل بهتری درک کند. در این مسیر کمک گرفتن از پزشک روانشناس هم بی تاثیر نخواهد بود و بسیار برای این افراد توصیه شده است.

به شکل کلی، کمال گرایی در ازدواج با چالش ها و مسائل بسیار زیادی همراه خواهد بود. در این میان ممکن است آسیب های بسیار زیادی به زندگی مشترک هر دو طرف وارد شود و یا حتی به سمت طلاق و جدایی هم پیش برود. معمولا کنترل این موضوع برای افراد تا حد بسیار زیادی سخت می‌باشد و نتایج زیان باری را به همراه خواهد داشت. مهم ترین علت این مسئله، توقعات و انتظارات غیرطبیعی از زندگی و شریک زندگی این افراد می‌باشد.

در نهایت، می‌توان تا حد بسیار زیادی با به کارگیری راهکارها و مراجعه به پزشک این موضوع را کنترل کرد به شرط آنکه در این مسیر صبور باشید و از عشق ورزیدن به زندگی مشترک و شریک زندگی خود دست نکشید.