تمامی افراد اعم از زنان و مردان به دنبال داشتن یک زندگی ایده آل هستند. به طور کلی افراد به هر نحوی برای رسیدن به یک زندگی ایده آل و همچنین رسیدن به خواسته ها و اهداف خود، در حال تلاش هستند. زمانی که افراد از سنین کودکی گذر می کنند، در راستای رسیدن به اهداف خود، می کوشند؛ اما برخی از افراد به ویژه دختران، برای رسیدن به اهداف خود، در انتظار رابطه ای هستند که به وسیله آن، به زندگی ایده آل دستیابی پیدا کنند.

به طور کلی این دسته از افراد مدام آرزو می کنند که از وضعیت فعلی خود، رها شوند، اما هیچ گونه تلاش و یا اقدامی در این راستا انجام نمی دهند، مسئولیتی را در طول زندگی قبول نمی کنند و منتظر رابطه ای هستند که آن ها را به اهدافشان برسانند که به این حالت، سندروم سیندرلا گفته می شود.

زمانی که شخصی درگیر سندروم سیندرلا می باشد، در صورت نرسیدن به خواسته خود احساسات منفی نظیر احساس پوچی، نگرانی و اضطراب را تجربه می کند که این امر می تواند کلیت زندگی وی را تحت تاثیر قرار دهد.

اکنون ممکن است سوالاتی ذهن شما را به خود درگیر کرده باشد که علائم سندروم سیندرلا چیست؟ آیا این سندروم قابل درمان است؟ روش هایی برای پیشگیری از ابتلا به سندروم سیندرلا وجود دارد؟ و…

برای پاسخ به تمامی سوالات احتمالی، در این مطلب سندروم سیندرلا را از جوانب گوناگون مورد بررسی و ارزیابی قرار داده ایم تا هر چه بهتر بتوانید با این سندروم آشنا شوید. با ما همراه باشید…

سندروم سیندرلا چیست؟

در ابتدا سعی داریم به این سوال پاسخ دهیم که سندروم سیندرلا دقیقا چیست؟ سندروم سیندرلا با نام لاتینcinderella syndrome، از جمله اختلالات روانی محسوب می شود که با نام عقده سیندرلا نیز شناخته می شود که علائمی را به همراه دارد که در برخی از افراد به ویژه دختران جوان، مشاهده می شود. اما چرا با نام سندورم سیندرلا نام گذاری شده است؟

علت نام گذاری این سندروم، به فیلم سیندرلا باز می گردد که در رابطه با دختری است که در طول زندگی سختی که دارد، منتظر شخصی است که او را به زندگی ایده آلی که در نظر دارد، برساند. در واقع سیندرلا بر این باور است که برای رسیدن به یک زندگی رویایی و ایده آل، بدون اینکه هیچ کاری انجام دهد، باید منتظر مردی با اسب سفید باشد تا او را به خواسته ها و زندگی ایده آلی که مد نظر اوست برساند.

زمانی که فرد درگیر سندروم سیندرلا می شود، به صورت ناخودآگاه نیاز دارد که شخصی از او محافظت کند، او را به زندگی رویایی که در نظر دارد برساند، تمامی مشکلات وی را حل کند، نیازهای مالی و عاطفی او را برطرف کند و در مقابل هیچ گونه مسئولیتی را چه در زندگی شخصی خود و چه در زندگی مشترک، برعهده نگیرد.

در واقع سندروم سیندرلا، یک عارضه روانی رفتاری است که زمینه ساز ترس از استقلال می شود و کلیت زندگی شخصی و همچنین رسیدن به اهداف و آرزوهای وی، وابسته به افراد دیگر است. ریشه این اختلال در نوع تربیت فرد در دوران کودکی وی می باشد.

اگر بخواهیم افرادی که درگیر عقده سیندرلا هستند را از نظر روانی مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم، می توان گفت که این دسته از افراد، به شدت وابسته هستند، اعتماد به نفس پایینی دارند، در برنامه ریزی های اقتصادی به شدت ضعیف عمل می کنند و در معرض ابتلا به اختلالات گوناگون نظیر افسردگی جوانان قرار می گیرند.

ریشه سندروم سیندرلا

و اما سندروم سیندرلا از کجا سر چشمه می گیرد؟ اگر بخواهیم به دنبال ریشه یابی سندروم سیندرلا باشیم، باید به زمان کودکی بازگردیم. به طور کلی این سندروم به علت نوع تربیت والدین در کودک، به ویژه کودک دختر شکل می گیرد. به طور کلی در زمان کودکی، فرزند به والدین خود وابسته است و رفتارهای والدین با کودک بسیار بر روی او تاثیر می گذارد.

برای شرح بهتر این موضوع، کودکی را تصور کنید که برای انجام کارهای خود، وابسته به والدین می باشد. از کوچک ترین کارهایی که انجام می دهد، منتظر واکنش والدین خود می باشد. زمانی که برای اولین بار راه می رود، برای اولین بار صحبت می کند، روز اول مدرسه و…. در چنین مواقعی والدین وی را تشویق می کنند و برای تجربیات جدید فرزند خود، ابراز خوشحالی می کنند؛ اما در برخی از موارد این احساسات، تبدیل به ترس می شود.

در واقع با توجه به شرایط محیطی و رفتارهای کنترل کننده والدین، کودک برای مستقل شدن، کمتر تشویق می شود و وابستگی وی به والدین باقی می ماند که این امر می تواند زمینه ساز ابتلا به سندروم سیندرلا شود.

همچنین برخی از والدین کودک خود را برای قوی بودن و برعهده گرفتن مسئولیت ها آماده نمی کنند که این امر می تواند در سنین بالاتر منجر به ایجاد ترس از مسئولیت پذیری و استقلال شود.

سندروم سیندرلا در دختران

در برخی از موارد والدین در رابطه با ازدواج با مردی پولدار، با فرزند دختر خود شوخی می کنند و یا این موضوع را برای وی ایجاد می کنند که باید مورد قبول مردان باشند. در صورتی که این امر کاملا نادرست است و باید به فرزند خود بیاموزند که در وهله اول باید برای خود اهمیت داشته باشد و در نهایت به گونه ای باشد که در میان تمامی افراد چه زنان و چه مردان از مقبولیت برخوردار باشد.

به طور کلی برخی از والدین کودک خود را به گونه ای تربیت می کنند که برای رسیدن به زندگی ایده آل به یک مرد مناسب نیاز دارند و بدون حضور وی، شخص مدام احساس ترس، ناراحتی، پوچی و اعتماد به نفس پایین را تجربه می کند.

در این صورت کودک در معرض ابتلا به سندروم سیندرلا قرار می گیرد و از نظر مالی و عاطفی وابسته به جنس مخالف است. در چنین افرادی، پس از ازدواج، شاهد عدم رضایت وی از زندگی مشترک وی هستیم؛ چرا که به آن زندگی رویایی که در نظر داشته است، نمی رسد که این امر می تواند منجر به بروز مشکلات زناشویی و در برخی از موارد طلاق روجین شود. که بهتر است زودتر از مشاوره طلاق کمک بگیرند

عقده سیندرلا در پسران

برخلاف باور بسیاری از افراد، عقده سیندرلا تنها مختص دختران نیست؛ بلکه این سندروم در پسران نیز دیده می شود. با توجه به شیوه تربیتی والدین، در برخی از موارد شاهد این امر هستیم که پسران نیز درگیر این سندورم می شوند. این سندروم در پسران اصولا به صورت وابستگی عاطفی و احساسی بروز پیدا می کند و عموما وابستگی مالی مطرح نیست!

علائم عقده سیندرلا

عقده سیندرلا همچون سایر سندروم ها و اختلالات روانی، علائم و نشانه هایی دارد که به وسیله این علائم شناسایی می شود. در این قسمت به معرفی برخی از علائم شایع این اختلال روانی می پردازیم:

• احساس نیاز و وابستگی شدید عاطفی و مالی
• فراموش کردن کارها و فعالیت های مهم
• تغییر نظر سریع در زمان نزدیک شدن به هدف مورد نظر
• ترس و استرس مداوم از دست دادن شریک زندگی
• کمال گرایی بسیار بالا در موارد گوناگون
• احساس بی ارزشی و پوچی

جلوگیری از ابتلا به سندروم سیندرلا

همان طور که گفته شد، سندروم سیندرلا نشات گرفته از عوامل تربیتی می باشد. از این رو در صورت تربیت صحیح والدین، می توان درصد ابتلا به این سندروم را تا حد بسیار زیادی کاهش داد.

در واقع والدین باید به فرزندان خود به ویژه فرزندان دختر خود بیاموزند که می توانند بدون نیاز به هیچ فردی، زندگی خوبی داشته باشند، برای رسیدن به اهداف خود، به مردان و یا حتی والدین خود وابسته نیستند، زندگی خود را از جوانب گوناگون مدیریت کنند و همچنین در سنین مختلف مسئولیت هایی را به آن بدهند تا به صورت مستقل آن ها را انجام دهند.

با رعایت چنین نکات ساده ای، فرزندان خود را از ابتلا به سندروم سیندرلا، مصون بدارید و فرزندی مستقل که می تواند به تنهایی به اهداف خود برسد را تربیت کنید.

راهکارهای پیشگیری از سندروم سیندرلا

راهکارها و آموزش هایی وجود دارد که با به کار گیری آن ها در روند تربیت کودکان، می توانید از ابتلا فرزند خود به سندروم سیندرلا جلوگیری کنید. به عنوان مثال:

• به فرزند خود بیاموزید که چگونه خوب را از بد در مراحل مختلف زندگی خود تشخیص دهد.
• به او هدفمند بودن زندگی را بیاموزید که چگونه در موقعیت های مختلف هدف داشته باشد.
• آموزش شاد بودن امری بسیار مهم در تربیت کودکان است. از این رو شاد زندگی کردن را به فرزند خود آموزش دهید.
• به فرزند خود مسئولیت هایی بدهید که آن ها را انجام دهد.
• به فرزند دختر خود آموزش دهید که داشتن زندگی ایده آل، در گرو حضور یک مرد نیست.
• به او آموزش دهید که برای خود به صورت شخصی برنامه ریزی داشته باشد.
• به فرزند دختر خود آموزش دهید که ازدواج تنها یک مرحله از زندگی وی می باشد و بعد از ازدواج باید مسئولیت هایی را بپزید.
• به فرزند پسر خود بیاموزید که دخترها نیز همچون پسران زندگی می کنند و بین دختر و پسر تبعیض قائل نشوند.
• به پسر خود آموزش دهید که چه دختران و چه پسران شخصیت های باارزشی دارند و می توانند مسئولیت های مختلف را برعهده گیرند.

درمان سندروم سیندرلا

به طور کلی در رابطه با سندروم سیندرلا به این نکته توجه داشته باشید که ازدواج کردن، یک فرآیند در کل طول زندگی هر فرد می باشد و همه چیز نیست. در واقع ازدواج کردن همچون مدرسه رفتن، سرکار رفتن و… یکی از مراحل زندگی می باشد، نه یک هدف!

اگر خودتان و یا فرزندتان علائم ابتلا به سندروم سیندرلا را دارید، می توانید با یک روانشناس و مشاور در رابطه با این علائم صحبت کنید. برای کنترل سندروم سیندرلا، جلسات مشاوره برگزار می شود که با شرکت در این جلسات، بر روی رفتارها و افکار فرد بررسی های لازم انجام می شود و در نهایت راهکارهایی در راستای بهبود این علائم ارائه می شود.

از جمله روش های درمانی که برای سندروم سیندرلا در نظر گرفته می شود می توان به شرکت در جلسات خانواده درمانی و درمان های شناختی رفتاری اشاره کرد. همچنین با برگزاری جلسات مشاوره، روانشناس بر روی افزایش میزان اعتماد به نفس شخص و همچنین افزایش میزان استقلال شخص، تمرکز می کند.

سخن آخر

با توجه به مطالب گفته شده، سندروم سیندرلا بیشتر در دختران ایجاد می شود. در دنیای امروز با توجه به پیشرفت هایی که داشته است، زنان نسبت به گذشته بیشتر در راستای رسیدن به اهداف خود تلاش می کنند، مسئولیت های بسیاری در داخل و یا خارج از خانه برعهده می گیرند. اما همچنان شاهد این موضوع هستیم که سندروم سیندرلا در بسیاری از موارد توانایی ها و افکار زنان را پنهان می کند.

با توجه به موارد گفته شده، می توان گفت که این سندروم قابل بهبود است. همچنین والدین با در نظر گیری روش تربیتی صحیح می توانند از فرزندان خود در برابر ابتلا به این سندروم جلوگیری کنند.