اگر می‌خواهید بدانید پرخوری عصبی چست؟ علائم و عوارض این بیماری چه است و هم چنین اطلاعات مرتبط به بیماری پرخوری عصبی آشنا شوید تا انتهای مقاله با ما باشید.

پرخوری عصبی

نام دیگر بیماری پرخوری عصبی، بولیمیا است که یک نوع اختلال تغذیه‌ای شناخته شده که هنوز اطلاعات مرتبط با این بیماری تکامل نیافته است. علت آن می‌تواند موارد مختلفی مانند ژنتیکی و روان‌شناختی باشد. افرادی که به بولیمیا دچار هستند علاقه زیادی به پرخوری دارند. این افراد تعادل خود را در غذا خوردن از دست می‌دهند. از طرفی از روش‌های غیرمعمول سعی در دفع آن دارند. به‌طوری‌که با استفراغ‌های عمدی، خوردن قرص‌های کاهش وزن و استفاده از داروهای رفع یبوست سعی در جبران پرخوری خود دارند. برخی از این افراد بعد از اینکه غذاهای زیادی را می‌خورند، احساس شرم و خجالت دارند.

شرایط روانی که در بین اکثر افراد مبتلا به پرخوری عصبی وجود دارد تقریباً مشترک است. افراد مبتلا به پرخوری عصبی معمولاً دچار استرس و اضطراب اجتماعی هستند. از طرفی امکان ایجاد تعادل در آنها وجود نخواهد داشت. طبق تحقیقات دانشمندان، مغز افراد مبتلا به بیماری پرخوری عصبی با افراد سالم متفاوت است.

در برخی موارد رژیم غذایی می‌تواند احتمال ابتلا به پرخوری عصبی را افزایش بدهد. در بدن به علت فقر پی‌درپی غذا تحولاتی ایجاد خواهد شد که پرخوری عصبی را به بی‌اشتهایی عصبی تبدیل می‌کند.

افرادی که به پرخوری عصبی مبتلا می‌شوند در برخی مواقع حساسیت آنها نسبت به وزن و تناسب‌اندام چندین و چندبرابر می‌شود. به‌گونه‌ای که تنها نواقص بدن خود را می‌بینند. به همین دلیل درمان این بیماری گاهی سخت است.

این محتوا توسط دکتر شقایق درویشی مطالعه و تایید شده است (این محتوا جهت آگاهی شما نسبت به پرخوری عصبی نوشته شده است و هر گونه اقدامی ممکن است تاثیرات متفاوتی داشته باشد و باید زیر نظر مشاور (ارتباط سریع با مشاور: ۰۲۱۸۸۲۱۷۰۸۸) باشد.)

علائم پرخوری عصبی

همان‌طور که در قسمت‌های قبل صحبت کردیم، اطلاعات کامل درباره پرخوری عصبی توسط محققان تکامل نیافته است؛ بنابراین طبق حقایقی که تابه‌حال کشف شده است. افراد مبتلا به پرخوری عصبی می‌توانند علائم زیر را داشته باشند.

• پرخوری‌های مکرر و ناتوان بودن از جلوگیری آن
• احساس نارضایتی از اندام خود
• عدم توانایی برقراری تعادل در هنگام غذا خوردن
• حس اجبار به استفراغ و دفع غذا به روش ناسالم
• ترس از بد شدن تناسب‌اندام و چاقی بیش از حد
• استفاده مکرر از مکمل‌های ناسالم رژیمی
• استفاده از قرص‌های لاغری
• پرخوری‌های مکرر در یک وعده غذایی
• به‌تنهایی غذا خوردن و ازبین‌بردن نشانه‌های آن

عوارض پرخوری عصبی چیست؟

طبق تحقیقات انجام شده افرادی که دچار بیماری پرخوری عصبی یا بولیمیا هستند هم‌زمان دچار مشکلات روحی، روانی هستند. در واقع می‌توان گفت افراد افسرده آمادگی بیشتری نسبت به جذب این بیماری دارند. که نیاز است با کمک مشاوره افسردگی اقدام به درمان کنند.

پرخوری عصبی بر سلامت بدن تأثیر می‌گذارد. به طور مثال می‌تواند باعث مشکلات گوارشی، خشکی پوست، کم‌خونی و مشکلات دیگر شود.

در برخی موارد این بیماری به‌صورت ژنتیکی بر روی بستگان تأثیر می‌گذارد.

آمار زنان مبتلا به بیماری پرخوری عصبی بسیار بیشتر از مردان است.

پرخوری عصبی گرچه به‌صورت فیزیکی نمایش داده می‌شود اما در ابتدا بر روی مغز اثر می‌گذارد.

پرخوری عصبی از جمله بیماری‌هایی است که به‌سختی قابل‌حل است. بنابراین در بیشتر موارد به‌صورت دائمی و همیشگی در فرد وجود دارد که باید تحت کنترل باشد.

پرخوری عصبی در نوجوانان

نوجوانان ممکن است به دلایل مختلفی مانند فشارهای اجتماعی، استانداردهای ظاهری، تاثیر رسانه ها و تغییرات هورمونی در خطر این اختلال قرار بگیرند. پرخوری عصبی ممکن است نشانه ای از مشکلات روحی عمومی مانند اضطراب، افسردگی، اختلالات خوردن و یا اختلال وسواسی-اجباری در نوجوانان باشد. همچنین مشکلات خانوادگی، نارسایی مهارت های اجتماعی، اضطراب مدرسه و فشار تحصیلی نیز می تواند نقش مهمی در بروز این اختلال در نوجوانان داشته باشد.

نوجوانان مبتلا به پرخوری عصبی، ممکن است تمایل داشته باشند بیش از حد غذا بخورند؛ به خصوص مواد غذایی با ارزش غذایی کم و خوراکی هایی که درصد چربی و قند بالایی دارند.

نکته دیگر این است که بسیاری از نوجوانان پس از پرخوری، احساس عذاب وجدان، ترس از افزایش وزن و اضطراب را تجربه می کنند. به همین دلیل، آنها سعی می کنند از طریق مصرف داروهای کاهش وزن، ملین ها، دیورتیک ها و یا ورزش بیش از حد، مواد غذایی اضافی را از بدن خود خارج نموده و وزن خود را کاهش دهند. بدیهی است که انجام این اعمال به صورت خودسر، ممکن است سلامت آن ها را با تهدید جدی مواجه نماید.

مداخله های درمانی برای کنترل و درمان پرخوری عصبی در نوجوانان شامل روان درمانی، مشاوره تغذیه، مراقبت پزشکی، و در برخی موارد، مصرف داروها است. درمان این اختلال معمولاً مستلزم همکاری خانواده و تیم متخصصان مختلف، خصوصاً روانشناس است.

تشخیص پرخوری عصبی (بولیمیا)

در زمان مراجعه به پزشک اگر تشخیص دهد مبتلا به پرخوری عصبی هستید روندهایی را برای درمان شما انجام می‌دهد. به طور مثال:

• در مورد عادت غذایی و تناسب‌اندام با شما صحبت خواهد کرد
• معاینه بالینی انجام خواهد شد به وسیله روانشناس بالینی
• تست نوار قلب در جهت اطمینان انجام خواهد شد
• در مورد تناسب‌اندامتان از شما سؤال‌هایی پرسیده می‌شود
• آزمایش خون و ادرار انجام می‌گیرد
• در مورد علائم فیزیکی که دارید صحبت خواهد شد

پزشک بعد از اطمینان از داشتن بیماری پرخوری عصبی یا بولیمیا نسبت به درمان اقدام خواهد کرد. نسبت به میزان مشکلی که در بیمار دیده می‌شود تحت‌نظر قرار خواهد گرفت.

 درمان پرخوری عصبی چیست؟

بیمار پرخوری عصبی نیاز به چندین نوع درمان دارد. در بیشتر اوقات در کنار داروهای ضدافسردگی، روان‌درمانی نیز انجام می‌گیرد. این بیماری از جمله بیماری‌هایی است که باید به‌صورت گروهی برای درمان اقدام کرد. افرادی که در این گروه درمان حضور دارند: پزشک، بیمار، متخصص تغذیه، خانواده و روانپزشک خواهد بود.

برخی از گزینه‌های درمان پرخوری عصبی

درمان خانوادگی: در این نوع درمان خانواده نقش مهمی را ایفا می‌کنند. خانواده باید بر روی عادت غذایی فرزند خود نظارت داشته باشد. بدین صورت به‌مرورزمان بیمار می‌تواند عادت‌های اشتباه خود را کنار بگذارد و بر روی پرخوری عصبی تسلط پیدا کند.

روان‌درمانی: روان‌درمانی همان مشاوره گرفتن از روان‌شناس است. صحبت‌کردن با یک روانشناس خوب  می‌تواند بر روی عادات فکری شخص بیمار تأثیر بگذارد. این روش در بین روش‌های موجود بسیار مؤثر واقع شده است.

رفتاردرمانی شناختی: این گزینه به بیمار کمک می‌کند عادت‌های اشتباه خود را ترک کند. در نهایت الگوهای غذایی خود را به‌روز کند.

داروی پرخوری عصبی

با مراجعه به پزشک و تشخیص میزان این بیماری داروهایی به فرد تجویز می‌شود. معمولاً در کنار داروهای ضدافسردگی، روان‌درمانی هم انجام می‌گیرد که هم‌زمان هم از استرس بیمار می‌کاهد و هم می‌تواند به کاهش علائم پرخوری کمک کند.

درمان ساده پرخوری عصبی

افرادی که مبتلا به این بیماری هستند در کنار تجویزهای پزشک باید با روش‌های موجود به بهبود خود کمک کنند. این روش‌ها بسیار گسترده هستند. در صورت رعایت کردن آنها می‌توان در کنترل بیماری پرخوری عصبی تسلط داشت. دررابطه ‌با نکات مراقبتی در ادامه صحبت خواهیم کرد.

نسبت به تجویز پزشک دقیق باشید:

طبق دارویی که پزشک تجویز کرده است و برنامه غذایی که نوشته است پیش بروید. حتی اگر آن وعده‌های غذایی شما را اذیت کنند.

سعی کنید مقاله‌ها و اطلاعات مرتبط با پرخوری عصبی را دنبال کنید. با این کار می‌توانید اطلاعات بیشتری کسب و کنید و سپس به خودتان کمک کنید.

رعایت تغذیه مناسب:

رعایت تغذیه متناسب با دستور پزشک بسیار ضروری است. اگر طبق دستور داده شده پیش نروید احتمال دارد دچار مشکلات حادتر بشوید. در کنار عادت غذایی که باید رعایت کنید، حتماً ویتامین و مکمل‌های موردنیاز بدنتان را فراهم کنید. البته باید طبق دستور پزشک باشد.

ورزش کنید:

ورزش می‌تواند برای بیشتر بیماری‌ها از جمله پرخوری عصبی مفید واقع شود. درصورتی‌که می‌خواهید تنها فعالیت‌های مناسب این بیماری را انجام دهید بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. به‌خصوص افرادی که قصد دارند کاهش وزن داشته باشند.

مدیتیشن کنید:

امروزه مدیتیشن از مواردی است که بسیار برجسته شده است. طبق تحقیقات محققان مدیتیشن می‌تواند به آرامش ذهن بیمار کمک زیادی کند؛ بنابراین می‌توانید با انجام مدیتیشن استرس و اضطراب را از خود دور کنید. حتی می‌توانید برای انجام مدیتیشن از نفس عمیق کشیدن شروع کنید. بعد از مدتی متوجه تغییرات در ذهن و احساسات خود خواهید شد.

حذف مواردی که باعث حواس‌پرتی می‌شوند:

اگر در هنگام انجام کاری یا چیزی غذا می‌خورید که حواس راپرت می‌کند از او دوری کنید. سعی کنید بر روی غذای خود تمرکز داشته باشید. با این روش می‌توانید در هنگامی‌که احساس سیری می‌کنید از غذا خوردن دست بکشید.

مثبت اندیش باشید:

سعی کنید به خودتان کمک کنید. با فکرهای مثبت کردن، احساس گناه و پشیمانی در هنگام غذا خوردن را از خود دور کنید. اگر در هنگام غذا خوردن احساس ناراحتی می‌کنید هرگز خود را ناامید نکنید بلکه با تفکرهای مثبت، افکار منفی را از خود دور کنید.

چگونه می‌توان از پرخوری عصبی جلوگیری کرد؟

با اینکه هنوز روش‌های مطمئن و دقیق برای جلوگیری از بیماری پرخوری عصبی ارائه نشده است. اما می‌توان با انجام رفتارها و عادات سالم خود را در معرض این بیماری قرار نداد. برخی از این راهکارها عبارت‌اند از:

• وعده‌های غذایی منظم و سالم
• پرهیز از صحبت‌کردن درباره و زن و تناسب‌اندام
• درپیش‌گرفتن سبک زندگی سالم و پایبند بودن به آن
• خودداری از گرفتن رژیم‌های ناسالم و بدون توجه به دستور پزشک
• عدم استفاده از قرص‌های لاغری و مکمل‌های ناسالم

روش‌هایی برای خوراک و تغذیه آگاهانه

برای اینکه بتوانید بر روی خوراک خودآگاهانه تصمیم بگیرید بهتر است مواردی را رعایت کنید. در ادامه به چندین مورد مهم خواهیم پرداخت.

باتوجه‌به لیست از پیش نوشته شده خرید کنید

قبل از خرید برای خود لیستی را آماده کنید که هر غذا متناسب باارزش غذایی که دارد در اولویت قرار بگیرد. حتماً غذاهای تازه را خریداری کنید و غذاهای فراوری شده و تنقلات را کنار بگذارید.

با لذت غذا بخورید

قبل از خوردن غذا، درباره آن تفکر کنید. هم چنین موادی که برای شما لذیذ هستند و در آن غذا استفاده شده‌اند را در ذهن خود یادآوری کنید. در نهایت از اینکه غذایی را می‌خورید که دوست دارید شکرگزار باشید.

از لقمه‌های کوچک استفاده کنید

اگر در هنگام غذا خوردن از لقمه‌های کوچک استفاده کنید راحت‌تر می‌توانید غذا را بجوید و در نهایت متوجه طمع آن باشید.

آرام غذا بخورید

در هنگام غذا خوردن عجله نکنید. سعی کنید قبل از شروع غذا چند دقیقه به آن فکر کنید.

چه کسانی بیشتر درگیر پرخوری عصبی می شوند؟

به طور کلی پر خوری عصبی، از تعامل پیچیده عوامل ژنیتیکی، بیولوژیکی، روانی و اجتماعی ایجاد می شود که می تواند در تمامی افراد با هر قوم و نژاد و یا جنسیتی که دارند، با هر سنی که دارند ایجاد شود. با توجه به آزمایشات انجام شده بر روی افراد درگیر پرخوری عصبی، می توان گفت که پرخوری عصبی در نوجوانان و بزرگسالان شایع تر است؛ اما این بدین معنا نیست که کودکان درگیر پرخوری عصبی نمی شوند! برخی از افراد در سنین کودکی نیز درگیر اختلالات خوردن می شوند.

آیا پرخوری عصبی همان اختلال پرخوری است؟

پر خوری عصبی با اختلال پرخوری تفاوت دارد. در هر دو، فرد پرخوری می کند؛ اما با این تفاوت که فردی که پرخوری عصبی دارد، پس از پرخوری شروع به پاکسازی و رهایی از اضافه وزن می کند و معمولا زیاد اضافه وزن ندارد؛ در صورتی که افرادی که درگیر اختلال پرخوری هستند، فقط پرخوری می کنند و برای حذف آن هیچ تلاشی نمی کنند. افرادی که اختلال پرخوری دارند، عموما درگیر اضافه وزن هستند.

تفاوت پرخوری عصبی و بی اشتهایی عصبی

پرخوری عصبی و بی اشتهایی عصبی به دلایل گوناگون در افراد مختلف ایجاد می شود که این دسته از اختلالات در خوردن تفاوت های گوناگونی با یک دیگر دارند. در این قسمت به شرح تفاوت های این دو مشکل می پردازیم:

• اولین تفاوت افرادی که پرخوری عصبی دارند و افرادی که بی اشتهایی عصبی دارند، در وزن آن هاست. افرادی که پرخوری عصبی دارند، معمولا دچار اضافه وزن می شوند و در مقابل افرادی که بی اشتهایی عصبی دارند، کمبود وزن دارند؛ اما بر این باورند که اضافه وزن دارند.
• افرادی که بی اشتهایی عصبی دارند، برای داشتن اندام ایده آل از خوردن غذا پرهیز می کنند و با انجام ورزش ها و رژیم های سنگین برای رسیدن به اندام مورد نظر خود، تلاش می کنند؛ در صورتی که افراد که پرخوری عصبی دارند، سعی می کنند در کنار پرخوری با انجام فعالیت های گوناگون نظیر ورزش کردن، به وزن ایده آل خود برسند.

شباهت های رفتاری بین پرخوری عصبی و بی اشتهایی عصبی چیست؟

پرخوری عصبی و بی اشتهایی عصبی، علی رغم تفاوت هایی که با یک دیگر دارند، شباهت های رفتاری بسیاری دارند که در ادامه ویژگی های رفتاری مشترک در بین افرادی که پرخوری عصبی و بی اشتهایی عصبی دارند را مورد بررسی قرار می دهیم:

• این افراد مدام از ظاهر و چاقی خود شکایت دارند.
• این دسته از افراد، تمایل دارند که اندام خود را با لباس بپوشانند.
• افرادی که درگیر پرخوری عصبی و یا بی اشتهایی عصبی هستند، درگیر وسواس ظاهری می شوند.
• این افراد قدرت تصمیم گیری پایینی دارند.
• ایجاد مشکلات روانی نظیر افسردگی، اضطراب و استرس، اختلال وسواس فکری عملی در این افراد شایع است.
• در این افراد مدام احساس غمگینی به علت شرایط ظاهری، ایجاد می شود.
• این افراد، دچار مشکلات گوارشی، مشکلات زنان، مشکلات تغییر وزن و سرگیجه می شوند.

کلام آخر

اگر خود به این بیماری مبتلا هستید با روش‌های گفته شد در قدم اول سعی کنید مراقب خود و بدنتان باشید. سپس در اولین موقعیت با مراجعه به پزشک به‌سلامتی روحی و جسمی خود کمک کنید. سعی کنید همیشه اطلاعات خود را در زمینه پرخوری عصبی افزایش دهید. بدین صورت می‌توانید تشخیص دهید که چه چیزهایی می‌تواند برای شما مفید و چه چیزهایی مضر باشد.

اگر افرادی را می‌شناسید که مبتلا هستند بهتر است آنها را در برابر بیماری پرخوری عصبی آگاه کنید. برخی از افراد درباره این بیماری اطلاعات کاملی ندارند. حتی گمان می‌کنند که می‌تواند بعد از مدتی رفع شود. درصورتی‌که باید حتماً به پزشک مراجعه شده و تحت‌نظر پزشک متخصص درمان شد.

امیدواریم این مطالب برای شما مفید واقع شده باشد. اگر فکر می‌کنید این مقاله می‌تواند برای دیگر دوستانتان مفید باشد حتماً آن را به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول

چه زمانی لازم است برای درمان پرخوری عصبی، به پزشک مراجعه کرد؟

به طور کلی اصلاح برنامه غذایی و شیوه استفاده از آن، حائز اهمیت است و بهتر است از ابتدای بروز علائم به مشاور تغذیه یا درمانگر مراجعه کرد، اما این مراجعه برای افرادی که با علائم اختلالات دیگری چون اضطراب یا افسردگی همراه هستند، ضروری است.

آیا همه افرادی که از رژیم های غذایی لاغری استفاده می کنند، دچار پرخوری عصبی می شوند؟

خیر، پرخوری عصبی اغلب در افرادی بروز می کند که حساسیت های غیر عادی بر تناسب اندام خود داشته واز رژیم های نامناسب و داروهای غیر مجاز استفاده می کنند.

چگونه می توان بدون مراجعه به پزشک، پرخوری عصبی را درمان کرد؟

اصلاح برنامه غذایی، اصلاح سبک زندگی، اصلاح شیوه اندیشیدن درباره تناسب اندام و کنار گذاشتن کلیشه های غلط درباره اندام زیبا و استفاده از ورزش های آرامش بخش، دوری از محیط ها و شرایط پر استرس و… می تواند فرد را در کاهش علائم یاری کند. با این حال توجه به سلامت روان و کمک گرفتن از مشاور نیز می تواند در کنار آن ها موثر باشد.